Transpoze Nedir?
Kelime anlamı; bir şarkıyı yazıldığı tondan başka bir tona, aralıklarını koruyarak taşımak yada aktarmak demektir. Türk müziğinde göçürmek (şed) denir.
Her şey iyi güzel de bu ton bana tiz geldi (tersi de söz konusu tabi) diyorsanız sizin artık yapmanız gereken şey tonu kendi sesinize adapte etmektir. Yani transpose etmektir. Peki bu transpose nedir, nasıl olur? Güzel bir soru değil mi? O zaman hemen başlayalım.
Kelime anlamı olarak perdesini değiştirmek diyebiliriz kabaca.
Am C Dm F Em akorlarından oluşan bir parçamız var diyelim. Bu ton Am, ama biz Dm tonuna çevireceğiz. Şimdi, Am’ den Dm’ e kaç ses var onu bulalım. Sayıyoruz, La, Si, Do, Re. Yani Dört ses. Hemen aralığını buluyoruz. La ve si arası tam ses, si ve do arası yarım ses, do ve re arası tam ses. Demek ki toplam 2,5 (ikibuçuk) ses. Am transpose sonucu Dm olduğuna göre sonraki akor olan C’ de F olacaktır.Do re arası tam ses, re mi arası tam ses, mi fa arası yarım ses. Yine toplam 2,5 ses oldu. O zaman Am C Dm F Em akorlarının transpose sonucu Dm F Gm Bb Am olduğunu görüyoruz. Eğer Am7 olsaydı akorumuz, biz de Dm7 olarak kullanacaktık.
Nerede ve Nasıl Kullanırız?
Transpoze işlemini en çok insan sesi ile icra edilen eserlerde kullanırız. Bunun dışında Klasik ve Enstrumantal eserlerde de kullanılabilir. Biz burada gitarla eşlik edilen şarkıların transpoze edilmesine değineceğiz. Bunu için önce sesler arasındaki aralıklarla ilgili biraz bilgimiz olmalı. Doğal majör dizi, aralıkları bulmaktaki temel kaynağımız olacak.
Transpoze Örneği:
Şimdi aşağıdaki şarkımızı traspoze edelim. Önce hangi tonda rahat söyleyebileceğimize karar veriyoruz, ardından işleme başlıyoruz. Ben şarkıyı Dm’e aktaracağım, aktarım yaparken unutmamamız gereken en önemli konu; akorumuz, “minör” ise “minör”, “majör” ise “majör”, “yedili” ise “yedili” olarak kalacak. Yani akorumuzun yapısını değiştirmiyoruz.
İlk önce orijinal tonumuz olan; Am ile aktaracağımız ton Dm arasındaki aralık farkını hesaplıyoruz. Yukarıdaki aralık tablosuna baktığımızda A ile D arasının 2.5 ton olduğunu görüyoruz. Şimdi şarkıdaki her akoru 2.5 ton ileriye aktaracağız.
ve Transpoze Tablosu:
Bazen şarkıların akorları sesinize göre ince veya kalın gelebilir. Bu durumlarda akorları transpoze etmeniz gerekir.
Aşağıda akorların transpoze tablosunu görüyorsunuz.
Bu tablodan yararlanarak istediğiniz şarkıyı kendi sesinize göre düzenleyebilirsiniz.
Yapmanız gereken söylemek istediğiniz şarkının akorlarını aşağıdaki cetvele göre değiştirmek.
İnceltmek (tiz) için aşağı, kalınlaştırmak (pes) için yukarı doğru çıkacaksınız…
Uyarı: Transpoze tablosunu ezberlemeniz için yazmıyorum, sadece bakın bir göz gezdirin transpoze olayını anlamaya çalışın diye yazıyorum.
Majorler
C B Bb A Ab G F# F
C#/Db C B Bb A Ab G F#
D C# C B Bb A Ab G
Eb/D# D C# C B Bb A Ab
E Eb D C# C B Bb A
F E Eb D C# C B Bb
F#/Gb F E Eb D C# C B
G F# F E Eb D C# C
Ab/G# G F# F E Eb D C#
A Ab G F# F E Eb D
Bb A Ab G F# F E Eb
B Bb A Ab G F# F E
Minörler
Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm
C#m/Dbm Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m
Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm Gm
Ebm/D#m Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm
Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm Am
Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm
F#m/Gbm Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm
Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m Cm
Abm/G#m Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m
Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm Dm
Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm
Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em
[error title=”Uyarı!” icon=”exclamation-circle”] Transpoze işleminde anlamadığınız veya sormak istediğiniz bir şey olduğunda iletişime geçin. [/error]
Leave A Comment