Harmonics Nedir?
Harmonic birçok telli çalgıda kullanılan bir tekniktir ve bu tekniğin uygulanmasını sağlayan şey tellerin gerginliği, uzunluğu ve buna bağlı olarak ortaya çıkan frekans aralığıdır. Harmoniğin ne olduğunu anlamak için herhangi bir tele vurup yedinci veya on ikinci perdenin üzerinde, tel perdeye değmeyecek şekilde hafifçe dokunmak yeterli olacaktır. Burada yapılan şey titremekte olan bir telin belirli bir noktasına düğüm koymak olarak tanımlanabilir. Yapılan bu hareket, o noktadaki doğal frekansları engeller. Geriye sadece kalan frekanslardan gelen ses kalır ve işte bu ses harmoniktir. Bir kaç çeşit harmonic türü bulunur.
Harmonics Nasıl Yapılır?
Harmonik ses veren perdelerin üzerine parmağınızı getirip tel perdelere değmeyecek şekilde, sadece telin üzerine hafifçe dokundurduğunuzda çıkacak ses doğal harmoniktir. Örneğin elinizi Sol telinde 12. Perdeye getirin. Perdeye basmak yerine perde demirinin üzerine hafifçe dokunun ve tele penayla vurun. Elde ettiğiniz bu zil sesine benzer tonlar doğal harmoniktir.
Dikkat edilmesi gereken, tele tam basmıyor olmak ve telin tam perde demiri üzerine gelecek kısmına dokunuyor olmaktır. Sağ el ilgili teli çalar ve tınlama duyulduğu anda sol el parmağı telden çekilir. Doğal harmonik tekniği kısaca N.H. ile gösterilir.
1.armonik : 12. perde demirinin tam üstünde tınlar. Teli iki eşit parçaya bölmüş olur ve iki eşit parça halinde titreşir, çıkan ses açık telin notasının bir oktav üstüdür.
2. armonik : 7. ve 19. perde demirlerinin tam üstünde tınlar. Tel 1/3 oranında bölünmüş olur ve üç eşit parça halinde titreşir. Çıkan ses açık telin notasının bir oktav ve bir beşli üstüdür.
3. armonik : 5. ve 24. perde demirlerinin tam üstünde tınlar. Tel 1/4 oranında bölünmüş olur ve 4 eşit parça halinde titreşir. Çıkan ses açık tel notasının iki oktav üstüdür.
4. armonik : 4, 9. ve 16. perde demirlerinin tam üstlerinde tınlar, tel 5 eşit parçaya bölünür ve çıkan ses açık telin sesinin iki oktav ve bir major üçlü üstüdür.
5. armonik : 3. perde demirinin tam üstünde değil 1/3 perde boyu ilersinde tınlar. Tel 1/6 oranında bölünmüş olur, çıkan ses açık telin iki oktav ve bir beşli üstüdür.
E|—12—————————–|—12——————————|
B|——–12——–7———–7–|——–12——————–|
G|————12——-7—5——|————-12——————|
D|———————————–|————————————|
A|———————————–|————————————|
E|———————————–|————————————|
Tapped Harmonics
Sol elle herhangi bir perdeye basılıp, sol elin bastığı notanın oktavının, yani 12. perde ilerisinin natural harmonic şeklinde çalınmasıdır. Bunun için sol elimizle herhangi bir perdeye bastıktan sonra, sağ elimizle bastığımız perdenin 12. perde ilerisindeki perde demirinin üzerine hafifçe işaret parmağımızı koyarak aynı tele sağ elimizin orta veya baş parmağıyla vurarak gerçekleştirebiliriz. Bu teknik kısa T.H. ile gösterilir.
Artifical ( Yapay ) Harmonics
Türkçe‘ye “Yapay Harmonik” olarak çevirilebilir. Burda yapılan işlem harmoniği sağ el başparmağı yardımıyla elde etmektir. Bir örnekle açıklamak gerekirse;
Sol telinde yedinci perdeye basıp tele vurun. Penayla tele vurduktan sonra, penayı tuttuğunuz elin başparmağıyla tele hafifçe dokunun. Bunu başardığınızda yapay harmonik elde etmiş olursunuz. Yapay harmonik sırasında penanın ucunun az bir kısmının dışarıda kalması işinizi daha da kolaylaştıracaktır.
Harmonikler de diğer tekniklerin yaptığı gibi, çalınan melodiye farklı tatlar katar. Birçok gitarist bu tekniği kullanır. Yapay harmoniklerin kalitesini birçok faktör etkiler. Kullanılan pena, gitar, teller ve efekt aletleri bu faktörlerin başında gelir. Bu saydıklarım harmoniğin tonunu ve sürekliliğini belirler. Bu sayede gitar sololarında duyduğumuz o yırtıcı çığlıklar elde edilir. Artificial Harmonic tekniğinde, penanın tele vurduğu her noktadan farklı bir ses çıkacaktır.
Püf Noktaları;
- Naturel Harmonic ve Tapped Harmonic yaparken parmağımız perde demirinin üzerinde durmalı ve perde demirine değmemelidir. Tele vurduktan hemen sonra telin titremesi için telin üzerindeki parmak kaldırılmalıdır.
- Artificial Harmonic yapılan notaya vibrato yapmak daha güzel bir tını elde etmemizi sağlayacaktır.
- Artificial Harmonic yaparken tele farklı noktalardan pena vuruşu yapmak, farklı tınılar almamızı sağlayacaktır. Bu yüzden sevdiğimiz tınıyı bulana kadar farklı noktalara pena vuruşu yapmak gerekir.
Leave A Comment